تجارت الکترونیک
سامانه اطلاعاتي چيست؟
سامانه اطلاعاتي، يکي از نتايج حاصل از به کارگيري فن‌آوري اطلاعات است که به کمک آن اطلاعات مختلف رده بندي و طبقه بندي ميشوند تا دوباره به کار گرفته شوند.
انواع سامانه‌های (سيستم‌هاي) اطلاعاتی به شرح ذيل مي‌باشند:
سامانه مدیریت محتوا Content Management System (CMS)
سامانه مدیریت مستنداتDocument Management System (DMS)
سامانه مدیریت اطلاعاتManagement Information System (MIS)
سامانه پشتیبانی تصمیمگیری Decision Support System (DSS)
سامانه اطلاعات اجراییExecutive Information System (EIS)
سامانه پشتیبانی مدیریت
Management Support System (MSS) >> DSS + EIS
سامانه اطلاعات استراتژيک Strategic Information System (SIS) بر اساس کارکردهاي مختلف فن‌آوري اطلاعات، و ترکيب قابليتهاي آن، سامانه هاي اطلاعاتي شکل مي‌گيرند. بدين لحاظ براي فهم نقش فن‌آوري در سازمان، بايد ابتدا کارکردهاي پايه آن را شناخت:
کارکردهای پایه فن آوری اطلاعات ( Basic Functions of IT)
هر جا که فن‌آوري اطلاعات به کار گرفته مي‌شود، حداقل يکي از عمليات زير (و معمولا ترکيبي از آنها) اتفاق مي‌افتد:
۱. تبدیل اطلاعات (Conversion)يعني اطلاعات از يک شکل به شکل ديگر تبديل ميشوند (مثل پخش صداي شما از يک بلندگو، يا اسکن کردن متن يک قرارداد و تبديل آن به قالب الکترونيک)
۲. ذخیره سازی اطلاعات (Storage) مثل ذخيره صداي شما بر روي ديسک يا نوار يا ذخيره کردن اطلاعات
۳. پردازش اطلاعات (Processing)مثل محاسبه معدل دانش‌آموزان به وسيله کامپيوتر يا تراز حساب مالي در يک نرم افزار حسابداري
۴. تبادل اطلاعات (Communication) مثل مبادله اطلاعات از يک کامپيوتر به يک کامپيوتر ديگر
۵. تحليل و همگرایی اطلاعات مثل نرم افزارهاي هوشمند طراحي صنعتي و الکترونيک
فن آوری های نو پدید (Emerging Technologies)
از ترکيب کارکردهاي بالا، فن‌آوري‌هاي جديدي پديد آمده است که به تنهايي هويت خاص خود را پيدا کرده‌اند و بسيار پيش مي‌آيد که يک طرح به کارگيري تکنولوژي در سازمان شما، يکي از اينها را به عنوان هدف طرح ذکر مي‌کند (مثل طرح اتصال شرکت شما به اينترنت). بعضي از اين فن‌آوري‌ها به قرار ذيل هستند:
چند رسانه ای (Multimedia)
شبکه های کامپیوتری (Computer Networks)
بسته های نرم افزاری (Software Application/Trends)
انبارهای داده (Data Warehouses)
فن آوری بدون سیم (Wireless Technologies)
سیستمهای هوشمند (Artificial Intelligence Systems)
اینترنت Internet) )
برنامه ریزی فن آوری اطلاعات
هر برنامه انتقال يا به کارگيري فن‌آوري به سازمان بايد به سوالهاي زير پاسخ دهد:
چه؟ چه چيزي مي‌خواهد در سازمان به کار گرفته شود ؟
کجا؟ در چه بخش از سازمان يا براي کدام فعاليت ؟
چه وقت؟
چقدر هزینه در ازای چقدر سود؟
چگونه؟ مراحل انجام کار چيست ؟
توسط چه کسی؟ آيا با تکيه بر نيروهاي داخل سازمان يا بيرون آن؟ و در ميان شرکتهاي بيروني، کدام يک و چرا مناسبتر است؟
براي پاسخ دادن به سوال اول، به مرور نقش‌هايي که فن اوري مي‌تواند در يك سازمان داشته باشد مي‌پردازيم:
نقش فن آوری اطلاعات در سازمان
نقش پشتیبانی:
در اين نقش، فعاليت اصلي و محوري سازمان بدون استفاده از فن آوري هم انجام مي‌شود، اما به کار گيري فن آوري به نحوه انجام فعاليت‌ها به شدت کمک مي‌کند يا اينکه آنها را توسعه مي‌دهد. مثل به کارگيري سیستم مالی یا حسابداری برای یک کتابفروشی که گرچه مي‌توان همچنان حساب و کتاب‌ها را در دفاتر داشت، اما کامپيوتر انجام عمليات حسابداري را تسهيل مي‌کند.
نقش محوری:
فن‌آوري براي برخي سازما‌نها نقش محوري دارد به نحوي که بدون به کارگيري آن، اگر چه مي‌توان به فعاليت ادامه داد، اما تفاوت بين به کارگيري و عدم به کارگيري فن‌آوري فاحش است. مثل به کارگيري سيستم تايپ کامپيوتري در يک روزنامه يا انتشاراتي. امروزه تقريبا بدون به کارگيري حروفچيني کامپيوتري، اداره يک روزنامه يا انتشار يک کتاب غيرممکن است.
نقش استراتژيك:
در نقش استراتژيک، اصولا ادامه فعاليت سازمان بدون به کارگيري فن‌آوري بي‌معني است. مثل شبکه ارتباطی برای فروش بلیط هواپیما یا به کارگيري کامپيوتر در سيستم بانکي.
تشخیص
قدم بعدي، تشخيص نقش فن‌آوري در سازمان يا فعاليت شما است. براي اين کار، شاخصهايي معرفي مي‌کنيم:
شاخصهای تشخیص نقش فن آوری اطلاعات در سازمان
میزان وابستگی سازمان به فن آوری اطلاعات: کارکرد مطلوب سازمان در گرو به کارگیری فن آوری است.
تاثیر استراتژيک فن آوری اطلاعات بر سازمان: فن آوری یکی از چند عامل اصلی برای حفظ سازمان و تضمین موفقیت آن در آینده است.
جدول تشخیص
ترکيب دو شاخص بالا، جدول تشخيص را در اختيار قرار مي‌دهد:
|
ميزان وابستگي تاثير استراتژيك |
كم |
زياد |
|
كم |
پشتيباني |
محوري – سطح يك |
|
زياد |
محوري – سطح دو |
استراتژيك |
|
|
نقش محوری سطح یک- فن آوری فعلی نقش حیاتی را ایفا نمیکند ولی سازمان و شرایط فعالیت آن در حال حرکت به آن سو است
نقش محوری سطح دو- تکیه سازمان بر فن آوری قابل توجه است، اما توسعه فن آوری اطلاعات در سازمان لزوما به معنی پیش افتادن از رقبا نیست.
شناسایی موقعیتهای به کارگیری IT
علاوه بر جدول بالا، شناسايي موقعيتهاي به کارگيري فن‌آوري نيز اهميت دارند. اين موقعيتها دو دسته هستند:
موقعیتهای خارج از سازمان
به کارگيري فن اوري منجر به بهبود فعالیتهای سازمان در ارتباط با مشتریان، شرکتهای وابسته، فراهم کنندگان خدمات، ارائه خدمات یا محصولات تازه به مشتریان و…
موقعیتهای داخل سازمان
در اين حالت، به کارگيري فن اوري منجر به افزایش کیفیت در زنجیره ارزش افزوده در بخشهای مختلف سازمان از خط تولید گرفته تا مدیریت، نیروی انسانی، بخشهای مالی و خدماتی و…
اعمال شاخصهاي فوق به فعاليت سازمان شما توسط کارشناسان يا مشاوران صورت مي‌پذيرد تا سودمند ترين حالت سرمايه‌گذاري و بهره‌وري از به کارگيري فن‌آوري حاصل گردد
منابع:
http://itmanagement.persianblog.com/
این وب توسط آقای آرش نژادی عضو هیئت علمی دانشگاه ،کارشناس رسمی دادگستری در امور حسابداری و حسابرسی و عضو انجمن حسابداران خبره ایران جهت ارتقای دانش حسابداری ایجاد 'گردیده است .